Pilotażowy Program LEADER+

LEADER jest programem pomocy bezzwrotnej Unii Europejskiej dla wsparcia obszarów wiejskich. LEADER wspiera te społeczności wiejskie, które starają się poprawić jakość życia i sytuację ekonomiczną swojej wsi, wspólnym wysiłkiem i zgodną współpracą, które stawiają na partnerstwo!

Nazwę LEADER tworzą pierwsze litery francuskich słów będących pełną nazwą programu:

"Związki Pomiędzy Działaniami na Rzecz Rozwoju Gospodarczego Wsi".

Program jest realizowany od 1991 r., LEADER to czwarty etap tego programu. Poniżej opisano pokrótce dotychczasowe etapy wdrażania programu LEADER:

• LEADER I (1991 - 1994) - sprawdzanie nowego modelu rozwoju obszarów wiejskich, zróżnicowanie gospodarki obszarów wiejskich (nowy model rozwoju obszarów wiejskich polegający na oddolnym i terytorialnym podejściu oraz partnerstwie).
• LEADER II (1994 - 1999) - upowszechnienie podejścia wg LEADER I na większym obszarze Unii Europejskiej, większy stopień innowacyjności projektów oraz większa integracja działań, wskazywanie na potrzebę współpracy międzyterytorialnej, w tym międzynarodowej.
• LEADER+ (2000 - 2006) - Schemat I i II, wspomaganie wdrażania nowoczesnych strategii rozwoju terenów wiejskich, współpracy międzynarodowej i tworzenia sieci współpracy.
• LEADER (2007-2013) - w trakcie realizacji.

Tłumacząc dosłownie Wytyczne dla Inicjatywy Wspólnotowej na rzecz rozwoju obszarów wiejskich (dot. L+), celem Programu jest "zachęcić i pomóc "aktorom" działającym na obszarach do myślenia o długofalowych możliwościach tych obszarów poprzez zachęcanie ich do wdrożenia zintegrowanych, wysokich jakościowo, oryginalnych strategii dla zrównoważonego rozwoju, pozwalających na eksperymentowanie z nowymi sposobami:

• wzmocnienia dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego,
• wzmocnienia środowiska gospodarczego, w celu udziału w tworzeniu miejsc pracy,
• poprawienia zdolności organizacyjnych ich społeczności."

Innymi słowy, celem Programu jest pobudzenie aktywności środowisk lokalnych, tworzenie lokalnych grup działania (LGD) oraz dokonanie z inicjatywy środowisk lokalnych analizy możliwości rozwojowych terenów wiejskich i opracowywanie na tej podstawie strategii rozwoju.

Program LEADER charakteryzuje się poprzez 7 cech / zasad:

1. Partnerstwo instytucji, organizacji i przedsiębiorstw trzech sektorów, określane mianem Lokalnej Grupy Działania (w skrócie LGD; w jęz. ang. - Local Action Group), w której partnerzy społeczni i gospodarczy mają co najmniej 50% głosów w ciele decyzyjnym;
2. Innowacja - program jest "laboratorium" dla pojawienia się i testowania nowych podejść do zintegrowanego i zrównoważonego rozwoju;
3. Podejście terytorialne - program realizowany jest poprzez przekazanie środków dla spójnych pod względem geograficznym, gospodarczym, historycznym, kulturowym, przyrodniczym, mikroregionów (nie mają znaczenia granice administracyjne, a wręcz czasem preferowane jest tworzenie grup "łamiących" granice administracyjne);
4. Oddolne podejście - inicjatywa powstania LGD powinna pojawić się lokalnie;
5. Zintegrowane podejście - łączenie działań, zasobów i kompetencji różnych sektorów;
6. Tworzenie sieci (lobby) i współpraca między LGD (wspólne projekty);
7. Lokalne finansowanie i zarządzanie.

II. Jak wygląda LEADER+ w Polsce?

Dział w trakcie aktualizacji.